Beton barajlarda gövde, membağındaki su yüküne dayanım oluştururken çeşitli yüklerin etkisi altındadır. Güvenliklerinin sağlanabilmesi için, bu yükler altındaki davranışlarının takip edilmesi gerekir. Yapılan aletsel gözlem çalışmaları, sahadaki durum ile tasarım öngörüleri ile arasındaki farklılıkları ortaya çıkartmayı hedefler. Beton barajlarda, temel ortamında oluşan boşluk suyu basınçları, düşey ve yatay yer değiştirmeler, gövde üzerinde, derz açıklıkları, eğim değişimleri, sıcaklık, gerinim (deformasyon), düşeyden sapma miktarları, titreşim ve ivme ölçümleri başlıca gözlem değerlerini oluşturmaktadır.
Bu kapsamda yaygın olarak:
Piyezometreler,
Çubuk Tip Uzama Ölçerler (Ekstansometreler),
Beton Basınç Ölçerler,
Toplam Basınç Ölçerler,
Gerinim Ölçerler (strain-guge),
Sıcaklık Ölçerler,
Derz Ölçerler,
Eğim Ölçerler (tiltmetreler),
Düz Ve Ters Sarkaçlar (pendulumlar),
Prizma Reflektörler,
İvme Ölçerler,
kullanılmaktadır.
Dolgu barajlarda: Mansap alanlarının emniyeti için gövde güvenliklerinin ve sahadaki durum ile tasarım öngörüleri arasındaki farklılıkların takip edilmesi gerekmektedir. Gövde, membağındaki su yüküne dayanım oluştururken, dolgu malzemesi içinde oluşan yatay ve düşey yönlü yer değiştirmeler, dolgu basınçları ve piyezometrik basınçlar çeşitli sensörlerle gözlenir.
Başlıca kullanılan enstrümanlar:
Dolgu Ve Temel Tipi Piyezometreler,
Yerleşik Ekstanso - İnklinometre Ölçüm Kolonları,
Toplam Basınç Ölçerler,
Dolgu Tipi Oturma Ölçerler,
Su Basınç Ölçerler,
Topografik Gözlem Noktaları,
İvme Ölçerler,
olarak sıralanabilir.
Diğer yandan, göl alanı içindeki yamaçların ve oluşturulan şevlerin duraylılıkları da denetim altında olmalı ve aletsel gözlem çalışmaları ile takip edilmelidir.